Podczas codziennych zakupów łatwo zauważyć, że ilość produktów oznakowanych jako „bezglutenowe” z przekreślonym kłosem ciągle rośnie. Kilkaset tysięcy osób w Polsce choruje na celiakię. To druga po mleku krowim najczęściej spotykana w naszym kraju nietolerancja pokarmowa. Niestety, większość osób nie wie, że gluten może być przyczyną ich dolegliwości i problemów ze zdrowiem. Według danych Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej w Polsce wykrywa się jedynie niewielki odsetek wszystkich przypadków choroby i jest to około 5%. Prawdopodobną przyczyną tego stanu rzeczy jest wzrost spożycia produktów zawierających białko glutenu i ekspozycja na ten antygen. Czemu gluten wywołuje aż tak duży problem?
Co to jest gluten ?
Gluten to białko, które znajduje się w wielu zbożach, przede wszystkim w pszenicy, jęczmieniu i życie. Jest to mieszanina białek roślinnych gluteniny i gliadyny. Jego głównymi zaletami w przemyśle spożywczym są plastyczność i kleistość. Producenci żywności wykorzystują go w wielu produktach spożywczych jako nośnika dla przypraw i aromatów, emulgatora do zagęszczania oraz stabilizatora. Tak więc gluten jest składnikiem występującym praktycznie wszędzie w pożywieniu tzw. „gotowym”.
Co powoduje gluten ?
Okazuje się, że gluten jest niebezpieczny nie tylko dla osób chorych na celiakię, ale także dla osób cierpiących na alergie pokarmowe. Jak przytacza Naturopata Jacek Wikarski w medycynie komplementarnej dawno temu zwracałem uwagę na zbyt duże spożycie roślinnego białka działającego toksycznie, prowadzącego do zaniku kosmków jelita cienkiego, czyli maleńkich wypustek błony śluzowej, zwiększających jego powierzchnię, odpowiedzialnych za wchłanianie składników odżywczych. W efekcie toksycznego działania białka glutenu wchłanianie pokarmu jest upośledzone, co prowadzi do wystąpienia objawów choroby do których zaliczyć możemy:
- bóle brzucha
- biegunki
- wzdęcia i zaparcia
- chroniczne zmęczenie – występuje ono najczęściej równocześnie z problemami żołądkowo-jelitowymi zwłaszcza z częstymi biegunkami.
- bóle głowy – migrena występuje razem z codziennymi biegunkami oraz niskim poziomem hemoglobiny
- zmiany skórne – pokrzywka i opryszczkowe zapalenie skóry
Celiakia i alergia
Lekarze, naturopaci oraz naukowcy na całym świecie mają do czynienia z rosnącą liczbą osób, które zgłaszają niepokojące objawy po spożyciu pokarmów zawierających gluten. Jednocześnie ludzie ci nie mają alergii na pszenicę czy jęczmień, a ich całkowity poziom IgE pozostaje w normie. Z pomocą przychodzi badanie STI, za pomocą którego w łatwy, szybki i co najważniejsze nieinwazyjny sposób możemy sprawdzić czy występuje uczulenie na gluten. U wielu osób, u których wcześniej stwierdzono celiakię, po poddaniu się badaniu STI (testy alergiczne i obciążenia glutenem) określono alergię na gluten i co najważniejsze, po jego wygaszeniu – odczuleniu wszelkie objawy ustąpiły. Osoby te ponownie cieszą się spożywaniem pokarmów zawierających gluten. Medycyna akademicka określa jednostkę chorobową nietolerancji glutenu jako celiakię (chorobę trzewną), czyli trwającą całe życie immunologiczną chorobą o podłożu genetycznym, charakteryzującą się nietolerancją białka zawartego w zbożach. Medycyna naturalna, holistyczna wskazuje jednoznacznie na indywidualne podejście do chorego jako niepowtarzalnej i jedynej mozaiki cech konstrukcyjnych, obciążeń wrodzonych i nabytych oraz własnej historii życia i choroby. Organizm ludzki widziany jest jako indywiduum złożone z kompleksowych, połączonych sieciowo struktur funkcjonujących jako całość, a nie wybrana jednostka chorobowa. Celiakia może mieć właśnie takie podłoże, a kierunek jej występowania nie jest związany tylko z samym białkiem roślinnym glutenu, a także pozostałymi, inwazyjnymi alergenami otaczającymi nas od wieków (np. laktoza mleczna – jeżeli gluten naruszy delikatną strukturę żołądka i jelit mogą wystąpić również łatwiej zauważalne objawy nietolerancji laktozy). Według teorii holistycznej Naturopaty Wikarskiego w naszym organizmie dochodzi w pierwszej kolejności do dyzbiozy jelit, a następnie uwarunkowana konstytucyjnie „pojemność organizmu” na czynniki generatorów alergii zostaje przepełniona. W tym krytycznym punkcie rozpoczynają się w/w objawy.
Podstawowe generatory alergii wypływające na nietolerancję także glutenu to:
- dysbioza jelit, grzybice przewodu pokarmowego
- zatrucia metalami ciężkimi (także poszczepienne) oraz toksynami środowiskowymi
- problemy psychiczne, stres emocjonalny
- obciążenie geopatyczne, smog elektromagnetyczny
- schorzenia ogniskowe
- obciążenia bakteryjne, wirusowe oraz pasożytnicze
- deficyty mineralne, pierwiastków śladowych
- mikotoksyny grzybów
Dieta
Dieta bezglutenowa jest bardzo restrykcyjną dietą. Nie można pozwolić sobie na to, co spożywają inni. Trzeba zapomnieć o ulubionych przysmakach i przestawić się na nowe. Jednak nagroda w postaci lepszego samopoczucia i poprawy stanu zdrowia sprawi, że po pewnym czasie nie chce się wracać do starych przyzwyczajeń. Szczególnie istotna jest dieta przy wygaszaniu alergenu przed samym zabiegiem, czym dłużej tym lepiej, w trakcie terapii wygaszających oraz minimum 3 tygodnie od ostatniego zabiegu. Bardzo ważne w przypadku ciężkiej nietolerancji glutenu jest unikanie tzw. kodu biofizykalnego alergenu czyli tzw. drgań biofizykalnych (nawet zapach alergenu) czyli przebywanie w tzw”obłoku” alergenu (pizzerie, sklepy z pieczywem itp.)
Sprawa z wykluczeniem glutenu w diecie jest bardziej zawiła niż się wydaje. Nie wystarczy wykluczyć tylko chleba, makaronów, ciasteczek. Gluten jest stosowany w przemyśle spożywczym w ogromnej ilości, a czasem można go spotkać w najmniej oczekiwanym miejscu. Poza przemysłem spożywczym gluten upodobały sobie również firmy kosmetyczne czy farmaceutyczne, można go znaleźć w niektórych szminkach, pastach do zębów, suplementach diety i lekach. Gluten możemy znaleźć w niektórych orzechach oczywiście w śladowych ilościach „produkt może zawierać śladowe ilości glutenu ”.
Naturopata Jacek Wikarski D.Sc. – naturopata z długoletnią praktyką. Propagator zdrowego stylu życia. Autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu zdrowia oraz naturalnych metod usuwania przyczyn choroby. W swojej długoletniej praktyce stosując metody medycyny holistycznej (alternatywnej) przeprowadza wnikliwe analizy organizmu według prawa 5 elementów TCM (Traditional Chinese Medicine) pozwalające na dobranie indywidualnych terapii zdrowotnych.